RECENSIES
SCHURKENSTAAT - William Blum
Home
OORLOGSJUNKS
DRIE KLUITEN OP EEN HONDJE
DE ARROGANTIE VAN DE MACHT
ETEN, VUREN EN BEUKEN
DE SCHADUW VAN DE STER
DE WASSENDE REGENBOOG - Eddy Lie
RIJSTPAP, TULPEN & JIHAD
KOMRIJ'S NEDERLANDSE POËZIE van de 19de t/m de 21ste eeuw in 2000 en enige gedichten
HET LATIJN VAN JAPAN
EN WAT DEED MIJN EIGEN VOLK?
NONSENS- EN PLEZIERDICHTEN
LETTERLUST - Kees van Kooten en Ewald Spieker
HANDBOEK VOOR SCHRIJVERS 2003-2004
DE VOORLEZER - Bernhard Schlink
DE GESCHIEDENIS VAN HET DENKEN - André Klukhuhn
ALBERT CAMUS - Een leven tegen de leugen.
Bert Bakker FOLIO-REEKS
HANDGESCHREVEN WERELD - NEDERLANDSE LITERATUUR EN CULTUUR IN DE MIDDELEEUWEN
Beigbeder, Frédéric: EUR 14,99
SCHURKENSTAAT - William Blum
Caldicott, Helen: NIEUW NUCLEAIR GEVAAR
Duo Duo - HET OOG VAN DE STILTE
FUGA
ZWART BORD - Nico Hirt en Gérard de Selys
DE KRITISCHE REEKS van Uitgeverij LEMNISCAAT
Sartre, Jean-Paul - HET ZIJN EN HET NIET
TOM LANOYE HARD GEMAAKT
VERSVORMEN - Drs. P
VIJFDE BULLETIN - TWEEDE WERELDOORLOG
Steinz, Pieter: LEZEN etcetera - Gids voor de wereldliteratuur
ANTON CONSTANDSE - biografie en artikelen
Fransen, Peter e.a. - 11 SEPTEMBER - Waarom de kapers vrij spel kregen
MONTYN - door Dirk Ayelt Kooiman
ANTOINE DE SAINT-EXUPÉRY - door Paul Webster
CONSUELO, De roos en de Kleine Prins
SIEGFRIED
50 JAAR WORLD PRESS PHOTO
_______________________________________________________
 
 
De buitenlandse politiek van de enige supermacht ter wereld

Willam Blum - "Schurkenstaat - De buitenlandse politiek van de enige supermacht ter wereld" - Oorspronkelijke titel: "Rogue State A guide to the Worlds Only Superpower" (2002) - Vertaling Rob van Erkelens en Nicoline Timmer - Uitgeverij Lemniscaat, Rotterdam, 2003 - Aantal blz.: 330 - ISBN nr.: 90 5637 496 6 - Prijs EUR 19,95

De schrijver van dit boek, de Amerikaan William Blum (1933) is journalist, redacteur van de Washington Free Press en expert op het gebied van de Amerikaanse buitenlandse politiek. In 1967 verliet hij het ministerie van Buitenlandse Zaken van de VS vanwege zijn weerstand tegen de Amerikaanse politiek in Vietnam. In het voorwoord bij deze Nederlandse uitgave gaat Aart Brouwer, redacteur van De Groene Amsterdammer, kritisch in op enkele uitgangspunten en beweringen van de schrijver en stelt o.a. terecht dat Amerikanen "evengoed als wij (Europeanen, JB) in staat zijn zich (...) intellectueel en politiek te verzetten." Anders gezegd: we moeten niet domweg "anti-Amerikaans" zijn maar ons richten op (en verzetten tegen) de agressieve Amerikaanse buitenlandse politiek. Net als veel Amerikanen zelf overigens doen.

"Als ik president van de VS was, zou ik de terroristische aanslagen op Amerika in een paar dagen kunnen stoppen. Voorgoed. Ik zou me eerst verontschuldigen bij alle weduwen en wezen, de gemartelden en verarmden, en al die vele miljoenen slachtoffers van het Amerikaanse imperialisme. Dan zou ik aankondigen, in alle eerlijkheid, aan alle hoeken van de wereld, dat de mondiale interventies van Amerika tot stoppen zijn gebracht, en Israël ervan op de hoogte stellen dat het niet langer de 51ste staat van de Verenigde Staten van Amerika is maar voortaan vreemd genoeg een buitenland. Ik zou vervolgens het militaire budget met minstens negentig procent verlagen en die bezuiniging gebruiken voor herstelbetalingen aan de slachtoffers. Er zou meer dan genoeg geld zijn. Het militaire budget van één jaar, 330 miljard dollar, staat gelijk aan ruim 18.000 dollar per uur, voor elk uur sinds de geboorte van Jezus Christus. Dat is wat ik zou doen mijn eerste drie dagen in het Witte Huis. Op de vierde dag zou ik worden vermoord." Ziedaar het kernprobleem van de Amerikaanse samenleving: in theorie vrij en democratisch (met overigens een grote mate van vrijheid van meningsuiting), maar in feite geregeerd door een conglomeraat van economische, financiële en militaire machten (het militair-industreel complex) die alle hen ten dienste staande middelen hebben gebruikt, nu gebruiken en in de toekomst wel zullen blijven gebruiken, om die macht veilig te stellen.

Amnesty International berichtte in 1996: "In de hele wereld, iedere dag, worden mannen, vrouwen en kinderen gedwongen te vluchten, gefolterd of vermoord, of "verdwijnen" ze, door toedoen van regeringen of gewapende politieke groeperingen. De Verenigde Staten zijn vaker wél dan niet medeschuldig." Blum documenteert heel nauwkeurig de goede daden van de VS: bombardementen, interventies, martelingen, chemische en biologische oorlogvoering, omverwerping van democratisch gekozen regeringen, enz. "De FBI definieert internationaal terrorisme als het onwettig gebruik van dwang of geweld door een groep of persoon die enige connectie heeft met een buitenlandse macht of wiens activiteiten de nationale grenzen overschrijden, tegen personen of eigendommen, om een regering, de burgerbevolking of welk segment daarvan ook te intimideren of te dwingen, ter bevordering van politieke of sociale doelstellingen. De definitie van de FBI, hoewel bedoeld om acties te beschrijven die gericht tegen de Verenigde Staten, lijkt ook behoorlijk goed van toepassing te kunnen zijn op talloze acties van de Verenigde Staten zelf."

Hoewel Amerika na het beëindigen van de oorlog In Vietnam plechtig herstelbetalingen aan dat door hen geteisterde land beloofde, heeft het nooit ook maar één dollarcent overgemaakt. Vietnam daarentegen begon in 1997 de 145 miljard dollar schuld terug te betalen die de verslagen pro-Amerikaanse Zuid-Vietnamese regering had gemaakt - op straffe van economische wurging door o.a. het Internationaal Monetair Fonds.

De verontwaardiging van de Amerikaanse regering over de biochemische wapens van het Irak onder Saddam Hoessein was en is op zijn zachtst gezegd merkwaardig, want "Volgens rapporten van een commissie van de Amerikaanse Senaat in 1994 werd vanaf 1985, zoniet eerder, tot in 1989 een waar heksenbrouwsel van biologische materialen geëxporteerd naar Irak door private Amerikaanse leveranciers, conform aanvraag en licenties verleend door het Amerikaanse ministerie van Handel." Onder deze materialen: bacillus anthracis, oorzaak van antrax oftewel miltvuur. Later ontdekten de wapeninspecteurs dat deze materialen, zo gaat de commissie verder, identiek zijn aan de Amerikaanse spullen Handel in en verkoop van biologische wapens door Amerikaanse bedrijven mag blijkbaar. Ze gebruiken (door de VS) tegen opstandige volken mag ook. Irak, dat ze gekocht heeft van de Amerikanen, mag ze echter niet hebben. Amerikaanse logica? Overigens is Irak, wat biochemische wapens betreft, als gevolg van de jarenlange buitengewoon intensieve wapeninspecties zo goed als ontwapend en vormt het geen reële bedreiging meer voor zijn buurlanden - hoogstens voor zijn eigen bevolking. Wat overigens erg genoeg is, laat daar geen misverstand over bestaan. De door de VS geplande aanval op Irak heeft dan ook niets te maken met verontwaardiging over massavernietigingswapens (Amerika heeft ze zelf al vele malen gebruikt) maar alles met een weloverwogen strategie: de beheersing van het Midden-Oosten en de aangrenzende regios door de Verenigde Staten. De Pax Americana lijkt in dit opzicht op de Pax Romana: zolang men zich onderwerpt valt er met de Amerikanen te leven, maar zodra men zich weigert te onderwerpen worden terreur, oorlog, staatsgrepen, onderdrukking, uitroeiing, al naargelang de omstandigheden, toegepast om de betreffende bevolking in het gareel te houden. Chili, Nicaragua, Vietnam en Cuba, zijn slechts enkele van de navrante getuigen.

Blum laat de keerzijde van de Amerikaanse medaille zien. Hoewel kritiek op sommige punten mogelijk is, is zijn boek een document dat in geen enkele boekenkast mag ontbreken. Het is een belangwekkend deel in de serie "De Kritische Reeks" waarin o.a. ook "No Logo" van Naomi Klein verscheen.

© Jan Bontje 2003/2004