Een homo unius libri is iemand die maar één boek gelezen heeft en daarbij zweert. Zo iemand is niet toegankelijk
voor andere opvattingen. De uitdrukking wordt toegeschreven aan Thomas van Aquino (geboren in Roccasecca, bij Napels in het
toenmalige graafschap Aquino in 1224 of 1225; gestorven op 7 maart 1274). Hij was de invloedrijkste systematische denker
op theologisch en wijsgerig gebied uit de middeleeuwen en een van de grondleggers van de Rooms-Katholieke leer. Het is niet
daarom dat ik deze term aanhaal. Mij boeit de betekenis: iemand die maar één boek leest en daarbij zweert. Ik interpreteer
de term waarschijnlijk anders dan Aquino bedoelde... De bijbel, de koran, de thora - prachtige boeken vol schitterende verhalen,
maar niet meer dan dat. Hele volksstammen echter zweren bij één van deze boeken en zijn bereid anderen over de kling
te jagen omdat die anderen bij één van de andere boeken zweren. Of een heel ander boek. Of, nog erger, helemaal niet zweren
maar op eigen (denk)kracht vertrouwen... Dat gaat al eeuwen zo en het zal nog wel even duren. Kijk naar Noord-Ierland, Palestina, Israël, Iran, Afghanistan, Saoedi-Arabië...
Ik gun ieder zijn pleziertje en zijn al dan niet heilige boek, maar laat mij en die ander lekker met rust, ja?
Ik lees trouwens liever meer dan één boek.
© Jan Bontje 2002
(Eerder geplaatst in de OpSpraak NieuwsBrief nr. 52, week 13 2002; hier iets gewijzigd.)